واکنش هرمزگانیها به جداسازی احتمالی شهرهای ساحلی امیرحسین طالبی، هرمزگان
در سالهای اخیر به طور جسته و گریخته در مقاطعی زمزمههای الحاق برخی از شهرستانهای غربی و شرقی هرمزگان به دیگر استانها به گوش رسیده که در این میان واکنشهایی را نیز در میان اقشار مختلف هرمزگان به دنبال داشته است. اینکه باید سایر استانها و مناطق مجاور نیز به دریا دسترسی داشته باشند، شاید در دیدگاه نخست در راستای امور توسعهای مناطق دیگر، اندکی منطقی به نظر بیاید اما باید توجه داشت که تغییرات در تقسیمات کشوری و جداسازی یا الحاق مناطقی از استانها میتواند تبعات و نارضایتیهای گستردهای را در پی داشته باشد. با تغییر نام شهرستان گاوبندی به پارسیان طی سفر چند سال پیش محمود احمدینژاد به غرب هرمزگان (در جریان سفر استانی به فارس) شائبهها و شایعهها در آن مقطع در باب جداسازی این شهرستان از هرمزگان و الحاق آن به استانی جدید با پسوند فارس قوت گرفت. همچنین در سالهای اخیر و در موضوعی که به نظر بسیاری از کارشناسان ریشه در گفتههای دهه 60 یکی از مسوولان نظامی امنیتی کشور دارد؛ شنیده میشود که مسوولان شهرستانهایی همانند لارستان (همجوار بستک و فین) و لامرد (همجوار پارسیان) واقع در جنوب فارس همواره به طور جد پیگیر تصویب طرحهای خود مبنی بر ایجاد استانی جدید موسوم به «فارس ساحلی» و یا «فارس جنوبی» با محوریت اتصال به خلیجفارس هستند. از آنجاییکه تلاش برای تحقق این طرحها از طرف طراحان آن با توجیه اتصال خلیجفارس به استانی با پسوند فارس (با توجه به دستاندازی به نام خلیجفارس از طرف اعراب) در کنار دیگر مزایای ملی این طرحها مطرح میشود، این امر خواهان الحاق بخشی از مناطق ساحلی و دسترسی استانهای جدید احتمالی به دریاست، البته نباید در کنار این توجیهات، نظریههای امنیتی دفاعی و پدافندی را که از طرف مسوولان مربوطه مطرح میشود فراموش کرد. بیتفاوت به درستی یا نادرستی این نظریهها و طرحها، امری که در این بین بسیار مهم است و میخواهیم به آن اشاره داشته باشیم؛ این است که با در کنار هم قرارگیری این موضوعات با دیگر امور همانند اظهارات برخی از مسوولان (با موضوع جداسازی) حساسیتها و واکنشهایی را در استانهایی همانند هرمزگان، در پی دارد که در نوع خود قابل توجه و به گفته بسیاری به حق است. از جمله اینگونه اظهارات میتوان به سخنان اخیر سردار سرلشکر رشید، جانشین ستاد نیروهای مسلح در نخستین همایش نیروی دریایی راهبردی با موضوع «ایجاد تغییرات در برخی از استانها برای دسترسی سایر استانها به دریا» اشاره کرد. هر چند به نظر میآید سخنان سردار رشید بیشتر جنبه فرامنطقهای و فراملی داشته و در راستای توجه به تقویت امور امنیتی و نظامی کشور بیان شده است اما واکنشهایی را در پی داشته است. سردار رشید (در بخشی از سخنان) در این راستا طی همایش مذکور گفته است: در کشور ما دو ملاحظه مانع توسعه راهبردی در دریا شده است که یکی تکیه بر رویکرد برّی و قارهای است که ما به دلیل دسترسیهای زمینی به دیگر کشورها چندان به دریا احساس نیاز نکردهایم و اگر ما جای کشوری مانند تاجیکستان بودیم، اهمیت دریا برایمان صدچندان میشد. رویکرد تهدید محور به جای فرصتمحور، ملاحظه دوم است؛ چرا که ما همیشه به دریا با یک نگاه تهدیدمحور نگاه کردهایم و هیچگاه سعی نکردیم آن را تبدیل به فرصت کنیم که باید این دو رویکرد تغییر کند. سردار رشید در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه «امروز هم رویکرد مناسبی در دریا نداریم»، اظهار داشته است: من در جلسهای گفتم 24 استان کشور از دسترسی به دریا محرومند و ما عمده دریای جنوب را به دو استان بسیار ضعیف سپردهایم.» جانشین ستاد نیروهای مسلح با بیان اینکه چرا نباید جایی مانند بندر پارسیان را به استان مهمی مانند استان فارس بدهیم تا این استان نیز به دریا دسترسی داشته باشد، گفت: آقای رییسجمهور هم در این رابطه گفتند که قصد داشته تا در سفر استانی این موضوع را عملی کند اما کسانی در بندرعباس در نماز جمعه مردم را تحریک کردند و اجازه این کار را ندادند. ما به رییسجمهور و شورایعالی امنیت عالی این پیشنهاد را دادیم که برخی از استانها باید به گونهای تغییر کنند تا دسترسی به دریا داشته باشند. چه ایرادی دارد جاسک را به کرمان بدهیم. باید کاری کنیم تا استانهایی مانند خراسان و اصفهان نیز به بخشهایی از سواحل کشور دسترسی داشته باشند؟ تصمیمی که نظام برای استقرار نیروی دریایی ارتش در دریای عمان گرفت، بسیار گستردهتر از رژیم گذشته در دهههای 40 و 50 بود که با کمک آمریکا در خلیجفارس گرفت. با توجه به نبود زیرساختها و امکانات لازم، حضور در دریای عمان نیازمند یک عزم ملی است و کاری بزرگ تلقی میشود. محمد آشوری، نماینده حوزه انتخابیه بندرعباس در مجلس شورای اسلامی و عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به برخی اظهارنظرها مبنی بر جداسازی بخشهایی از استان هرمزگان و واگذاری آنها به استانهای دیگر کشور، گفت: پیکره استان هرمزگان سالهاست بر مبنای وفاق و همدلی میان مردمان آن قوام یافته و علقههای عمیقی که در سطوح مختلف اجتماعی مردم هرمزگان را به هم پیوند داده، میطلبد اظهارنظرها را در این بخش به سوی سنجش بیشتر و بر پایه منطق استوار کرد تا سبب نگرانیهای مردم نشود. وی افزود: هرمزگان مانند تمام استانهای میهن اسلامیمان، پذیرنده انبوهی از هممیهنان است که برای توسعه و پیشرفت کشور در تلاشاند و مردم هرمزگان نیز همواره بر پایه فهمی مشترک، خونگرم و پرشور میزبان آنها هستند و اگر قرار است روند شتابان، توسعهای به فرصتهای دریایی در کشور بدهد، میتوان بدون خطکشیهای اقلیمی، آنها را با برنامهریزی اصولی در همین استان هرمزگان متمرکز کرد. آشوری تحلیل اینکه بخشی از هرمزگان در اختیار استانهای دیگر کشور قرار گیرد را تحلیلی نادرست و برخاسته از نوعی نگاه غیرجامع به موضوعات عنوان کرد و بیان داشت: موجی از نگرانی که میان مردم با اینگونه اظهارنظرها پدید میآید، موجب میشود تا استدلالهای نادرست نیز رواج یافته و در حقیقت اگر بودجه، سرمایه یا استعدادی برای توسعه مناطق شمالی خلیجفارس وجود دارد، میتواند در اختیار استان هرمزگان قرار گیرد تا مدیریت عالی کشور در این زمینه برنامههای ویژه انجام دهد. عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی ابراز داشت: اینکه بخشی از استان هرمزگان در اختیار استان دیگری باشد، استدلال منطقی برای توسعه هرمزگان نیست، هر استانی باید با رویکردی ملی و با مشارکت تمام مردم به پیشرفت و ترقی دست یابد، همچنین امروز نیز گستره هرمزگان، شاهد حضور انبوه قومیتهای مختلف در اداره امور بندری، تجاری، سرمایهگذاری، تجارت، واردات، صادرات، تولید انرژی و... است و مردم در کمال آرامش و در نهایت صمیمیت و یکپارچگی برای ایران اسلامی عزیز تلاش میکنند. نماینده بندرعباس، حاجیآباد، بندر خمیر، قشم و ابوموسی در ادامه اظهار داشت: باید دلایل وجود عقبماندگی و عدم توسعه متوازن در سواحل جنوبی کشور را در حوزههای دیگری جستوجو کرد. سواحل هرمزگان به واسطه برخی بیتوجهیهای کلان به رشد درخور شان خود دست نیافته است و راهحل منطقی برای آبادانی این مناطق، عزم ملی برای آن در چارچوب خطوط اقلیمی فعلی است. آشوری افزود: بیش از آنکه نیاز به تقسیمبندی سواحل در میان استانهای مختلف باشد، باید نگاهها را به توسعه سواحل کشورمان تغییر داد. باید از تمرکز بیواسطه بر مناطق مرکزی کشور و توجه بیاندازه به پایتخت به سوی سایر نقاط کشور اقدام کرد و آنگاه سهم مناطق کمتر توسعهیافته که البته در این دولت به آن توجه خاص شد را افزایش داد تا بر پایه آن بتوان احساس مقایسهای که گاها توسط مردم در دو سوی مرزها پدید میآید را برطرف کرد و البته کشور را به سوی ایدهآلها به پیش برد. عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری در سفر به استان هرمزگان، گفت: نقش ارزشمندی که معظمله در دیدار پرشور با مردم استان هرمزگان و حافظان همیشگی خلیجفارس به آن اشاره روشنی داشتند، نقش بیبدیل مردم این خطه در دفاع از آرمانها، ارزشها و اعتقادات پاک ایرانی و اسلامی بود و بدون شک مردمی که محور دفاع از خطه گرم جنوب ایران و جزایر عزیز آن بودهاند، امروز نیز میتوانند دست در دست همه مردم غیور ایران و در سایه توجه هر چه بیشتر به این مناطق، توسعه را شتاب بخشیده و تعالی بیش از پیش آن را میسر سازند. آشوری در تشریح مولفههای شاخص در بحث امنیت مرزها، لزوم تقویت نگاه مرزنشینان به حاکمیت ملی را یادآور شد و اظهار داشت: اینکه با اظهارنظری نسنجیده زمینه تحقیر مردم ساکن در مرزهای جنوبی کشورمان را فراهم آوریم، اقدامی برخلاف مصالح ملی است که میباید از آن خودداری کرد. وی به درآمدهای انبوهی که از هرمزگان نصیب کشور میشود، اشاره و خاطرنشان کرد: درآمدهای سرشار گمرکی، فعالیتهای عظیم بندری و توسعهای، برداشت از منابع گسترده نفتی و گازی، شیلات، خطوط انتقال دیتا، قرارگیری در کریدور شمال به جنوب و... همگی از جمله توانمندیهای خاص هرمزگان در بهرهمندی کشور از ویژگیهای ژئوپلتیکی است که متاسفانه سهم واقعی استانهای جنوبی از این موهبتها نادیده گرفته شده و تنها در طول سالهای اخیر بوده که بحث اختصاص درصد کوچکی از این درآمدها توسط دولت و مجلس پیگیری شده و اکنون گوشهای از آنها به بار نشسته است.
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
واکنش هرمزگانیها به جداسازی احتمالی شهرهای ساحلی
امیرحسین طالبی، هرمزگان
در سالهای اخیر به طور جسته و گریخته در مقاطعی زمزمههای الحاق برخی از شهرستانهای غربی و شرقی هرمزگان به دیگر استانها به گوش رسیده که در این میان واکنشهایی را نیز در میان اقشار مختلف هرمزگان به دنبال داشته است. اینکه باید سایر استانها و مناطق مجاور نیز به دریا دسترسی داشته باشند، شاید در دیدگاه نخست در راستای امور توسعهای مناطق دیگر، اندکی منطقی به نظر بیاید اما باید توجه داشت که تغییرات در تقسیمات کشوری و جداسازی یا الحاق مناطقی از استانها میتواند تبعات و نارضایتیهای گستردهای را در پی داشته باشد. با تغییر نام شهرستان گاوبندی به پارسیان طی سفر چند سال پیش محمود احمدینژاد به غرب هرمزگان (در جریان سفر استانی به فارس) شائبهها و شایعهها در آن مقطع در باب جداسازی این شهرستان از هرمزگان و الحاق آن به استانی جدید با پسوند فارس قوت گرفت. همچنین در سالهای اخیر و در موضوعی که به نظر بسیاری از کارشناسان ریشه در گفتههای دهه 60 یکی از مسوولان نظامی امنیتی کشور دارد؛ شنیده میشود که مسوولان شهرستانهایی همانند لارستان (همجوار بستک و فین) و لامرد (همجوار پارسیان) واقع در جنوب فارس همواره به طور جد پیگیر تصویب طرحهای خود مبنی بر ایجاد استانی جدید موسوم به «فارس ساحلی» و یا «فارس جنوبی» با محوریت اتصال به خلیجفارس هستند. از آنجاییکه تلاش برای تحقق این طرحها از طرف طراحان آن با توجیه اتصال خلیجفارس به استانی با پسوند فارس (با توجه به دستاندازی به نام خلیجفارس از طرف اعراب) در کنار دیگر مزایای ملی این طرحها مطرح میشود، این امر خواهان الحاق بخشی از مناطق ساحلی و دسترسی استانهای جدید احتمالی به دریاست، البته نباید در کنار این توجیهات، نظریههای امنیتی دفاعی و پدافندی را که از طرف مسوولان مربوطه مطرح میشود فراموش کرد.
بیتفاوت به درستی یا نادرستی این نظریهها و طرحها، امری که در این بین بسیار مهم است و میخواهیم به آن اشاره داشته باشیم؛ این است که با در کنار هم قرارگیری این موضوعات با دیگر امور همانند اظهارات برخی از مسوولان (با موضوع جداسازی) حساسیتها و واکنشهایی را در استانهایی همانند هرمزگان، در پی دارد که در نوع خود قابل توجه و به گفته بسیاری به حق است.
از جمله اینگونه اظهارات میتوان به سخنان اخیر سردار سرلشکر رشید، جانشین ستاد نیروهای مسلح در نخستین همایش نیروی دریایی راهبردی با موضوع «ایجاد تغییرات در برخی از استانها برای دسترسی سایر استانها به دریا» اشاره کرد. هر چند به نظر میآید سخنان سردار رشید بیشتر جنبه فرامنطقهای و فراملی داشته و در راستای توجه به تقویت امور امنیتی و نظامی کشور بیان شده است اما واکنشهایی را در پی داشته است.
سردار رشید (در بخشی از سخنان) در این راستا طی همایش مذکور گفته است: در کشور ما دو ملاحظه مانع توسعه راهبردی در دریا شده است که یکی تکیه بر رویکرد برّی و قارهای است که ما به دلیل دسترسیهای زمینی به دیگر کشورها چندان به دریا احساس نیاز نکردهایم و اگر ما جای کشوری مانند تاجیکستان بودیم، اهمیت دریا برایمان صدچندان میشد. رویکرد تهدید محور به جای فرصتمحور، ملاحظه دوم است؛ چرا که ما همیشه به دریا با یک نگاه تهدیدمحور نگاه کردهایم و هیچگاه سعی نکردیم آن را تبدیل به فرصت کنیم که باید این دو رویکرد تغییر کند. سردار رشید در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه «امروز هم رویکرد مناسبی در دریا نداریم»، اظهار داشته است: من در جلسهای گفتم 24 استان کشور از دسترسی به دریا محرومند و ما عمده دریای جنوب را به دو استان بسیار ضعیف سپردهایم.»
جانشین ستاد نیروهای مسلح با بیان اینکه چرا نباید جایی مانند بندر پارسیان را به استان مهمی مانند استان فارس بدهیم تا این استان نیز به دریا دسترسی داشته باشد، گفت: آقای رییسجمهور هم در این رابطه گفتند که قصد داشته تا در سفر استانی این موضوع را عملی کند اما کسانی در بندرعباس در نماز جمعه مردم را تحریک کردند و اجازه این کار را ندادند. ما به رییسجمهور و شورایعالی امنیت عالی این پیشنهاد را دادیم که برخی از استانها باید به گونهای تغییر کنند تا دسترسی به دریا داشته باشند. چه ایرادی دارد جاسک را به کرمان بدهیم. باید کاری کنیم تا استانهایی مانند خراسان و اصفهان نیز به بخشهایی از سواحل کشور دسترسی داشته باشند؟
تصمیمی که نظام برای استقرار نیروی دریایی ارتش در دریای عمان گرفت، بسیار گستردهتر از رژیم گذشته در دهههای 40 و 50 بود که با کمک آمریکا در خلیجفارس گرفت. با توجه به نبود زیرساختها و امکانات لازم، حضور در دریای عمان نیازمند یک عزم ملی است و کاری بزرگ تلقی میشود.
محمد آشوری، نماینده حوزه انتخابیه بندرعباس در مجلس شورای اسلامی و عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به برخی اظهارنظرها مبنی بر جداسازی بخشهایی از استان هرمزگان و واگذاری آنها به استانهای دیگر کشور، گفت: پیکره استان هرمزگان سالهاست بر مبنای وفاق و همدلی میان مردمان آن قوام یافته و علقههای عمیقی که در سطوح مختلف اجتماعی مردم هرمزگان را به هم پیوند داده، میطلبد اظهارنظرها را در این بخش به سوی سنجش بیشتر و بر پایه منطق استوار کرد تا سبب نگرانیهای مردم نشود. وی افزود: هرمزگان مانند تمام استانهای میهن اسلامیمان، پذیرنده انبوهی از هممیهنان است که برای توسعه و پیشرفت کشور در تلاشاند و مردم هرمزگان نیز همواره بر پایه فهمی مشترک، خونگرم و پرشور میزبان آنها هستند و اگر قرار است روند شتابان، توسعهای به فرصتهای دریایی در کشور بدهد، میتوان بدون خطکشیهای اقلیمی، آنها را با برنامهریزی اصولی در همین استان هرمزگان متمرکز کرد.
آشوری تحلیل اینکه بخشی از هرمزگان در اختیار استانهای دیگر کشور قرار گیرد را تحلیلی نادرست و برخاسته از نوعی نگاه غیرجامع به موضوعات عنوان کرد و بیان داشت: موجی از نگرانی که میان مردم با اینگونه اظهارنظرها پدید میآید، موجب میشود تا استدلالهای نادرست نیز رواج یافته و در حقیقت اگر بودجه، سرمایه یا استعدادی برای توسعه مناطق شمالی خلیجفارس وجود دارد، میتواند در اختیار استان هرمزگان قرار گیرد تا مدیریت عالی کشور در این زمینه برنامههای ویژه انجام دهد.
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی ابراز داشت: اینکه بخشی از استان هرمزگان در اختیار استان دیگری باشد، استدلال منطقی برای توسعه هرمزگان نیست، هر استانی باید با رویکردی ملی و با مشارکت تمام مردم به پیشرفت و ترقی دست یابد، همچنین امروز نیز گستره هرمزگان، شاهد حضور انبوه قومیتهای مختلف در اداره امور بندری، تجاری، سرمایهگذاری، تجارت، واردات، صادرات، تولید انرژی و... است و مردم در کمال آرامش و در نهایت صمیمیت و یکپارچگی برای ایران اسلامی عزیز تلاش میکنند.
نماینده بندرعباس، حاجیآباد، بندر خمیر، قشم و ابوموسی در ادامه اظهار داشت: باید دلایل وجود عقبماندگی و عدم توسعه متوازن در سواحل جنوبی کشور را در حوزههای دیگری جستوجو کرد. سواحل هرمزگان به واسطه برخی بیتوجهیهای کلان به رشد درخور شان خود دست نیافته است و راهحل منطقی برای آبادانی این مناطق، عزم ملی برای آن در چارچوب خطوط اقلیمی فعلی است. آشوری افزود: بیش از آنکه نیاز به تقسیمبندی سواحل در میان استانهای مختلف باشد، باید نگاهها را به توسعه سواحل کشورمان تغییر داد. باید از تمرکز بیواسطه بر مناطق مرکزی کشور و توجه بیاندازه به پایتخت به سوی سایر نقاط کشور اقدام کرد و آنگاه سهم مناطق کمتر توسعهیافته که البته در این دولت به آن توجه خاص شد را افزایش داد تا بر پایه آن بتوان احساس مقایسهای که گاها توسط مردم در دو سوی مرزها پدید میآید را برطرف کرد و البته کشور را به سوی ایدهآلها به پیش برد.
عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری در سفر به استان هرمزگان، گفت: نقش ارزشمندی که معظمله در دیدار پرشور با مردم استان هرمزگان و حافظان همیشگی خلیجفارس به آن اشاره روشنی داشتند، نقش بیبدیل مردم این خطه در دفاع از آرمانها، ارزشها و اعتقادات پاک ایرانی و اسلامی بود و بدون شک مردمی که محور دفاع از خطه گرم جنوب ایران و جزایر عزیز آن بودهاند، امروز نیز میتوانند دست در دست همه مردم غیور ایران و در سایه توجه هر چه بیشتر به این مناطق، توسعه را شتاب بخشیده و تعالی بیش از پیش آن را میسر سازند.
آشوری در تشریح مولفههای شاخص در بحث امنیت مرزها، لزوم تقویت نگاه مرزنشینان به حاکمیت ملی را یادآور شد و اظهار داشت: اینکه با اظهارنظری نسنجیده زمینه تحقیر مردم ساکن در مرزهای جنوبی کشورمان را فراهم آوریم، اقدامی برخلاف مصالح ملی است که میباید از آن خودداری کرد. وی به درآمدهای انبوهی که از هرمزگان نصیب کشور میشود، اشاره و خاطرنشان کرد: درآمدهای سرشار گمرکی، فعالیتهای عظیم بندری و توسعهای، برداشت از منابع گسترده نفتی و گازی، شیلات، خطوط انتقال دیتا، قرارگیری در کریدور شمال به جنوب و... همگی از جمله توانمندیهای خاص هرمزگان در بهرهمندی کشور از ویژگیهای ژئوپلتیکی است که متاسفانه سهم واقعی استانهای جنوبی از این موهبتها نادیده گرفته شده و تنها در طول سالهای اخیر بوده که بحث اختصاص درصد کوچکی از این درآمدها توسط دولت و مجلس پیگیری شده و اکنون گوشهای از آنها به بار نشسته است.